Bocholtz is een kerkdorp in het zuidoosten van de Nederlandse provincie Limburg. Tot 1982 was Bocholtz een zelfstandige gemeente. Bij de gemeentelijke herindeling per 1 januari van dat jaar is zij samengevoegd met de naburige gemeente Simpelveld, waarnaar de ontstane fusiegemeente genoemd is. De naam Bocholtz is waarschijnlijk afgeleid van beukenbos of beukenhout.
Het dialect dat in Bocholtz gesproken wordt, ligt ten oosten van de Benrather linie. Het behoort daardoor tot het Middelduits of Ripuarisch. Meer informatie bij het lemma Zuidoost-Limburgs.
Bocholtz ligt aan de grens met Duitsland, ten zuiden van de A76 en de N281. Vroeger bestond er ook een knooppunt, vernoemd naar de plaats; Knooppunt Bocholtz. De A76 gaat ter hoogte van Bocholtz de grens over.
Bocholtz heeft een station aan het traject tussen Simpelveld en het Duitse Vetschau. Op dit traject rijdt de Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij met een Railbus. Het traject is een deel van de oudste internationale spoorwegverbinding van Nederland met Duitsland .
Ook staan in Bocholtz restanten van de Siegfriedlinie, een verdedigingslinie van de Duitsers tegen de Fransen. De stenen blokken en enkele bunkers zijn nog steeds te zien.
In de omgeving van Bocholtz zijn enkele Romeinse villa's opgegraven, te weten de Romeinse villa Bocholtz-Vlengendaal en de Romeinse villa Bocholtz-Dellender.
Van 1830 tot 1839 was een groot deel van het huidige Nederlands Limburg, waaronder Bocholtz, Belgisch. In 1838 richtte de burgemeester van Bocholtz zich namens alle inwoners van de gemeente tot de Koning der Belgen met een verzoekschrift om bij België ingelijfd te blijven, echter zonder succes.
Vroeger stond hier een kapel. Deze kapel werd voor het eerst genoemd in het jaar 1373.
De huidige kerk werd de jaren 1869-1873 gebouwd naar ontwerp van architect Pierre Cuypers. In 1953 breidde architect H. Koene de kerk aan de koorkant uit met een zeer ruim, nieuw koor. Bij deze uitbreiding werd ook een nieuwe sacristie gebouwd ten noorden van de kerk. Daar vond men funderingen van een eenbeukig gebouwtje met smaller rechtgesloten koor en daaromheen funderingen van een groter gebouw uit de late Middeleeuwen.
Het kasteel De Bongard uit de 16e eeuw is een herenhuis met bouwhoeve, opgetrokken van baksteen met speklagen. Tegenwoordig staat er nog maar een kwart van het oorspronkelijke kasteel: een ronde toren, een zijvleugel en de ingangsvleugel. Van 1774 tot 1794 was het de zetel van de heerlijkheid Simpelveld. Het werd grotendeels verwoest bij de inval van de Fransen.
Grote hoeve met oorsprong in de 13e eeuw.
Deze sarcofaag is nu te bewonderen in het Thermenmuseum in Heerlen.
Bron: wikipedia.
